ساخت‌وساز در مقیاس صنعتی و غیر صنعتی همواره چالش‌ها و مشکلات متعددی به همراه داشته اما استفاده از تکنولوژی‌های مختلف می‌تواند بسیاری از این چالش‌ها و مشکلات را کم و رفع کند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که در زمان ساخت‌وسازها خصوصاً زمان گودبرداری، خاک‌برداری و … ریزش مواد و مصالح مختلف است. امروزه از روش‌ها و راهکارهای مختلفی همچون انکراژ، اجرای شمع، سپر کوبی، سازه نگهبان خرپایی و … برای مهار گذاری، پایدارسازی و تثبیت دیواره‌های مختلف سازه‌ها استفاده می‌شود. یکی از روش‌های کاربردی و مؤثر که فضای کمی اشغال خواهد کرد استفاده از نیلینگ یا میخ کوبی است که می‌تواند مزیت‌های متعددی داشته باشد. در ادامه مطلب بررسی خواهد شد که نیلینگ (میخکوبی) چیست و چه مزایا و کاربردهایی دارد.
به‌صورت کلی امروزه استفاده از مواد و مصالح مدرن در صنعت ساخت‌وساز رواج بالایی پیدا کرده است و نیلینگ (Nailing) یا میخکوبی نیز می‌تواند یک روش نگه‌دارنده بی‌نظیر برای جلوگیری از ریزش دیواره‌ها در محل گودبرداری و … باشد. نیلینگ شباهت بسیار زیادی به روش مهارسازی انکراژ دارد و در آن از یک وسیله فولادی مانند میلگرد، استرند و … برای مهار دیوارها و … استفاده می‌شود. در این روش میخ‌ها در فاصله‌های نزدیک به هم درون گمانه‌ها قرار گرفته و در نهایت با استفاده از دوغاب سیمان، داخل آن‌ها پر خواهد شد تا هم مانع خوردگی میلگرد شده و هم انتقال نیرو بین خاک و میلگرد بهتر انجام شود.
مزایا و معایب استفاده از نیلینگ
همان‌گونه که استفاده از تری دی پانل در صنعت ساختمان‌سازی می‌تواند مزیت‌ها و معایب متعددی داشته باشد، استفاده از نیلینگ نیز می‌تواند در مقایسه با روش‌هایی همچون انکراژ، اجرای شمع، سپر کوبی، سازه نگهبان خرپایی و … از مزیت‌ها و ایرادات مختلفی برخوردار خواهد بود. از مهم‌ترین مزیت‌های این روش می‌توان به نیاز به مصالح کم، سرعت اجرای بالا، هزینه کم، نیاز به فضای کم، امکان تغییر شیب راحت و رفع برخورد گمانه‌ها، افزایش عملکرد و بهبود مشخصات مکانیکی خاک توسط تزریق دوغاب و … اشاره کرد. در کنار تمامی مزیت‌های گفته شده، نیلینگ می‌تواند معایبی نیز داشته باشد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
- نامناسب بود در مجاورت سیستم فاضلاب و چاههای آب
- نیاز به دانش و مهارت بالا برای اجرا
- عدم استفاده آزادانه از آن در مجاورت سازه‌های حساس، قدیمی و فرسوده
- عدم اجرای طول عمق گمانه‌ها به‌صورت آزادانه در مجاورت تاسیسات شهری
- عدم امکان اجرا در سطوح پایین‌تر از سطح آب زیرزمینی
- عدم امکان استفاده در تمامی خاک‌ها و …
مراحل اجرای نیلینگ
به‌صورت کلی برای اجرای نیلینگ لازم است که مراحل مختلفی اجرا شود که این مراحل به شرح زیر می‌باشند:
مرحله اول: خاک‌برداری
در این مرحله خاک‌برداری و گودبرداری محل مورد نظر انجام می‌شود و لازم است که این حفاری از سمت بالا به سمت پایین و به‌صورت مرحله‌به‌مرحله انجام خواهد شد. عمق گودبرداری معمولاً در هر مرحله بین ۲ تا ۳ متر است گودبرداری به‌گونه‌ای انجام خواهد شد که خاک بتواند با توجه به تعداد گمانه‌ها و نوع خاک به مدت یک تا دو روز پایدار بماند. عرض منطقه گودبرداری در این مرحله باید به‌گونه‌ای باشد که تمامی تجهیزات و دستگاه‌های مورد نیاز به راحتی در محل مناسب قرار بگیرند و انجام فرآیند به سادگی صورت بگیرد.
مرحله دوم: حفاری چاهک‌ها
در این مرحله باید حفاری چاهک‌ها انجام شود به‌گونه‌ای که گمانه‌ها یا چاهک‌ها به‌صورت افقی و مایل و همچنین به کمک دستگاه‌های حفاری مخصوص، در سطوح شیب‌دار و دیواره‌های محل گودبرداری ایجاد خواهند شد. عمق گمانه‌ها معمولاً از ۵ تا ۱۰ متر متغیر خواهد بود و قطر آن‌ها نیز از ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر متفاوت خواهد بود. عمق، تعداد و محل قرارگیری گمانه‌ها نیز باید با توجه به نوع خاک، شرایط محل گودبرداری و … مشخص شود.
مرحله سوم: جای گذاری میلگردها
در مرحله سوم و بعد از خاک‌برداری و حفاری چاهک‌ها نوبت به جایگذاری میلگردها است. در این مرحله از میلگردهای مخصوص به عنوان نیل یا میخ با طول و ضخامت‌های مشخص استفاده می‌شود و در داخل گمانه‌ها قرار داده می‌شوند. این میلگردها وظیفه اصلی را در نگهداری خاک و جلوگیری از ریزش آن‌ها برعهده خواهند داشت.
مرحله چهارم: دوغاب ریزی
بعد از آنکه نیل‌ها یا میلگردها در داخل گمانه‌ها قرار داده شدند، نوبت به فیکس کردن آن‌ها خواهد رسید. برای فیکس کردن این میلگردها از دوغاب سیمان استفاده می‌شود. اطراف نیل‌ها با دوغاب سیمان پر می‌شود و به این صورت انرژی بین خاک و میلگرد بهتر انتقال داده خواهد شد. در مقاله‌ای تحت عنوان برای خرید تری دی پانل چجوری اقدام کنم؟ از سایت مادفوم به بررسی نحوه خرید دیوارهای پیش ساخته تری دی پنل پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات مفیدی در اختیار خواننده قرار بدهد.
مرحله پنجم: اجرای روکش موقت و لیفت ها بعدی تا تراز نهایی
بعد از تزریق دوغاب و نصب زهکش‌ها در این مرحله یک روکش موقت شامل نصب شاتکریت، مهره شش‌گوش، پلیت باربر و واشر اجرا می‌شود. سپس لیفت های بعدی تا تراز نهایی به‌صورت مرحله‌ای و به نوبت اجرا خواهد شد.
مرحله ششم: روکش دائم و تکمیل زهکشی
در مرحله پایانی و بعد از اجرای کامل مراحل قبلی با استفاده از دوغاب سیمان، یک لایه مش، بتن پاشی و شاتکریت یک لایه روکش دائمی اجرا می‌شود. این لایه از ضخامت کمی برخوردار بوده و به این دلیل اجرا می‌شود که از فرسایش خاک جلوگیری شده و سطح مناسبی برای ساخت‌وسازهای بعدی ایجاد شود. در مقاله دیگری از سایت مادفوم اطلاعات کامل و جامعی در مورد قیمت یونولیت ارائه شده است که می‌تواند در زمان خرید کمک زیادی به خریدار بکند.
مهم‌ترین نکات اجرای نیلینگ
برای اجرای میخکوب در سازه‌های مختلف لازم است که فاکتورها و نکات مختلفی را مد نظر قرار داد تا نیلینگ بهترین عملکرد و کارایی را داشته باشد. از مهم‌ترین نکات می‌توان موارد زیر را رعایت کرد:
- برای وصله کردن میلگردهایی که بیشتر از ۱۲ متر طول دارند فقط باید از روش فورجینگ و کوپلر استفاده کرد.
- حتماً باید قبل از اجرای نیلینگ رضایت‌نامه مالکین مجاور به‌صورت رسمی و قانونی دریافت شود.
- میلگردهای استفاده شده در نیلینگ باید از نوع ALL باشد و از طول استاندارد برخوردار باشند.
- ازآنجایی‌که نیلینگ در سطح آب زیرزمینی امکان‌پذیر نیست ابتدا باید آب موجود در خاک را از طریق زهکشی تخلیه کرد.
- قبل از اجرای نیلینگ باید آزمایش‌های خاک برای تعیین نوع خاک، ظرفیت باربری و لایه‌های خاک زیرین توسط گمانه‌زنی انجام شود.
- ارتفاع مجاز خاک‌برداری در اجرای نیلینگ باید با توجه به مواردی همچون مقاومت برشی خاک، میزان سربار و میزان نفوذ آب‌های سطحی و … تعیین شود.
- لازم است که برای قرار گرفتن میخ در وسط و مرکز سوراخ از اسپیسرهای پلاستیکی در فاصله‌های حداکثر ۳-۲ متر و ۰.۵ متری دو انتها روی میخ‌ها استفاده شود.
- نیلینگ یک سازه نگهبان موقتی است و به مرور زمان دچار خوردگی و هوازدگی خاک می‌شود و باید در سریع‌ترین زمان ممکن سازه اصلی اجرا شود.
- این روش برای خاک‌های ریزدانه سخت و چسبنده و خاک‌های درشت دانه با مقداری چسبندگی مناسب است و برای خاک‌های آلی، خاک‌های ریزدانه بسیار سست و درشت دانه‌ها با دانه‌بندی نامناسب و فاقد چسبندگی مناسب نیست.
- قبل از اجرای نیلینگ حتماً باید تمامی شرایط محیطی مانند وجود قنات، سازه‌های زیرزمینی، چاههای فاضلابی و … در نظر گرفته شود.
جمع‌بندی نهایی
نیلینگ یا میخکوبی یکی از رایج‌ترین و بهترین روش‌های نگه‌دارنده برای جلوگیری از ریزش دیواره‌ها در محل گودبرداری‌ها و … است و در مقایسه با روش‌هایی همچون انکراژ، اجرای شمع، سپر کوبی، سازه نگهبان مزیت‌های متعددی دارند. این روش در ۶ مرحله اصلی اجرا شده و می‌تواند به عنوان یک روش نگه‌دارنده موقت بهترین عملکرد ممکن را داشته باشد.
