برخلاف گذشته و با توجه به پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف، امروزه مواد و مصالح متنوع و متعددی در صنعت ساختمان‌سازی به کار می‌روند که هر کدام می‌توانند کاربردها، قابلیت‌ها، مشخصات، مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند. از جمله رایج‌ترین مصالح ساختمانی که امروزه به منظور کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت ساخت و ساز، کاهش بار مرده ساختمان و افزایش امنیت سازه به کار می‌روند آکاسیف و بلوک‌های سفالی هستند. هر کدام از این مواد می‌توانند مزیت‌ها و معایب خاص خود را داشته باشند. در ادامه این مطلب بررسی خواهد شد که از بین آکاسیف یا بلوک سفالی کدام یک می‌توانند بهتر باشند و کاربردهای بیشتری داشته باشند.
مزایا و معایب آکاسیف
آکاسیف یا یونولیت در حقیقت نوعی ماده سفید رنگ، سبک وزن و متخلخل است که از نوعی پلاستیک تهیه شده از استایرن مونومر به دست می‌آید و با نام‌هایی همچون پلی استایرن انبساطی، استایروفوم، پلاستوفوم و پلی استایرن انبساطی (EPS) نیز شناخته. این ماده حدوداً دو قرن است که کشف شده و در انواع و اشکال مختلفی همچون یونولیت دیواری، یونولیت فشرده، یونولیت سقفی، یونولیت بسته‌بندی، یونولیت تزریقی و … در دسترس قرار دارد. از جمله مهم‌ترین مزیت‌های آکاسیف می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- این ماده وزن بسیار سبکی دارد به همین دلیل می‌تواند در کاهش بار مرده ساختمان نقش پررنگی داشته باشد. در حقیقت بیش از ۹۰ درصد حجم بلوک‌های یونولیتی از هوا تشکیل می‌شوند و این باعث می‌شود که در مقایسه با بلوک‌های سفالی وزنی به مراتب کمتر داشته باشند.
- این ماده در برابر گرما، سرما و آب مقاومت بسیار خوبی دارد و می‌تواند به عنوان یک عایق بی‌نظیر عمل کند.
- بلوک آکاسیف همچنین می‌تواند یک عایق صوتی عالی باشد و از ورود و خروج صداها جلوگیری نماید.
- قیمت بلوک‌های یونولیتی در مقایسه با مصالحی همچون بلوک سفالی بسیار کمتر است و به همین دلیل می‌تواند در کاهش هزینه‌های ساخت و ساز نقش پررنگی داشته باشد.
- این ماده در دو شکل کند سوز و قابل اشتعال تولید می‌شود و نوع کندسوز آن می‌تواند در برابر حریق مقاومت بالایی داشته باشد و به افزایش امنیت ساختمان کمک ویژه‌ای بکند.
- با توجه به آنکه یونولیت وزن کمی دارد و به‌راحتی قابل برش و تغییر اندازه است، نصب و اجرا و همچنین حمل و جابجایی آن بسیار راحت‌تر از سایر مصالح است.
در کنار تمامی مزیت‌ها و امتیازات ویژه‌ای که آکاسیف دارد می‌تواند معایب و ایراداتی نیز داشته باشد که مهم‌ترین آن‌ها شامل مواردی همچون پتانسیل بالای اشتعال‌پذیری به واسطه پایه نفتی آن، مقاومت پایین در برابر حلال‌های آلی، آسیب رساندن به لایه ازن در صورت استفاده از کلروفلروکربن در تولید آن و … اشاره کرد.
مزایا و معایب بلوک سفالی
بلوک‌های سفالی نیز همانند بلوک‌های یونولیتی از جمله کاربردی‌ترین و محبوب‌ترین مصالح ساختمانی به شمار می‌روند که در انواع پروژه‌های صنعتی و غیر صنعتی استفاده می‌شوند. این بلوک‌ها معمولاً از خاک رس ساخته می‌شوند و می‌توانند مزیت‌هایی داشته باشند که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
- دارای ساختار شیمیایی ساده‌ای هستند به همین دلیل مقاومت بالایی در برابر آتش دارند
- در برابر ضربه و فشار مقاومت بالایی دارند.
- بلوک سفالی می‌تواند در اجرای قسمت‌های مختلف مانند سقف‌ها، دیوارها و … استفاده شود.
بلوک‌های سفالی نیز همانند یونولیت‌ها می‌توانند در کنار مزیت‌هایی که دارند معایبی نیز داشته باشند که مهم‌ترین آن‌ها شامل وزن بیشتر در مقایسه با بلوک یونولیتی، نیاز به مصالح دیگری همچون گچ و سیمان برای اجرا، هزینه بالاتر و … اشاره کرد.
آکاسیف یا بلوک سفالی
در پاسخ به سؤال آکاسیف یا بلوک سفالی لازم است که پارامترها و فاکتورهای مختلفی را در نظر گرفت چرا که هر کدام از این مصالح می‌توانند مزیت‌های خاص خود را داشته باشند.
- از نظر میزان مقاومت در برابر آتش و امنیت می‌توان گفت که بلوک‌های سفالی نسبت به بلوک‌های آکاسیف برتری دارند.
- بلوک‌های سفالی همچنین زیبایی بیشتری دارند و می‌توانند نمای زیباتری به ساختمان بدهند.
- از نظر مقاومت در برابر عواملی همچون رطوبت، آب، فشار، ضربه، صوت و … کفه ترازو کاملاً به سمت بلوک‌های یونولیتی خواهد بود چرا که این ماده از ویژگی‌های و خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فردی برخوردار است.
- از نظر صرفه اقتصادی نیز می‌توان گفت بلوک‌های آکاسیف برتری دارند چرا که قیمت پایین‌تری داشته و هر بلوک آن‌ها می‌تواند معادل چندین بلوک سفالی فضا را اشغال کند.
- از نظر نحوه اجرا نیز بلوک‌های یونولیتی وضعیت بهتری دارند و نصب و اجرای آن‌ها نیازی به مهارت و تخصص خاصی ندارد و سرعت ساخت و ساز را نیز چندین برابر افزایش می‌دهند.
- بلوک‌های آکاسیف همچنین از نظر میزان سازگاری با محیط زیست، داشتن قابلیت بازیافت، طول عمر، میزان نیاز به مصالح مختلف و … می‌توانند برتری قابل توجهی به بلوک‌های سفالی داشته باشند.
در حقیقت نوع پروژه و ساختمان می‌تواند تأثیر زیادی در تعیین مصالح داشته باشد چرا که هر کدام از پروژه‌های صنعتی و ساختمانی می‌توانند با اهداف مختلفی ساخته شوند. به عنوان مثال برای ساختن سردخانه‌ها قطعاً بلوک‌های آکاسیف و یونولیت می‌توانند گزینه بهتری باشند چرا که عایق حرارتی بسیار بهتری هستند.
جمع‌بندی نهایی
آکاسیف و بلوک سفالی از جمله مصالح پرکاربرد و رایجی هستند که امروزه در بسیاری از پروژه‌های صنعتی و غیر صنعتی به کار می‌روند. این مصالح از ویژگی‌هایی همچون وزن کم، طول عمر بالا، عایق صوت، عایق رطوبت، عایق حرارت، قیمت مناسب و … برخوردارند و هر کدام می‌توانند نقطه‌ضعف‌های مختلفی نیز داشته باشند. در پاسخ به سؤال آکاسیف یا بلوک سفالی باید به نکات و پارامترهای مختلفی توجه داشت که مهم‌ترین آن‌ها نوع کاربری پروژه، هزینه‌های ساخت و ساز، زیبایی و نمای کلی سازه، وزن و امنیت ساختمان و … هستند اما به صورت کلی و با توجه به تمامی موارد می‌توان گفته بلوک‌های آکاسیف برتری قابل توجهی به بلوک‌های سفالی دارند.
