برخلاف گذشته امروزه از مصالح متنوع و متعددی در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شود و هدف اصلی از به کار بردن این مصالح افزایش ایمنی ساختمان، عایق‌بندی، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و … است. از آنجایی که جمعیت جهانیان روزبه‌روز در حال افزایش است، مهندسین حوزه ساختمان در تلاش هستند که با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن و همچنین مصالح مختلف طول عمر ساختمان‌ها را افزایش و زمان ساخت آنها را کاهش بدهند تا پاسخی سریع و مناسب به نیاز مسکن جمعیت داده شود.امروزه استفاده از مصالحی همچون یونولیت، دیوارهای پیش‌ساخته و … کاربردهای ویژه‌ای در صنعت ساختمان دارند و به مهندسین معمار در رسیدن به اهدافشان کمک می‌کنند. سیمان‌کاری دیوار ساختمان از جمله مراحل مهم و حیاتی در ساختمان‌سازی است که اگر به صورت اصولی و قاعده‌مند انجام شود می‌تواند به افزایش استحکام و ایمنی ساختمان و کاهش چالش‌های مختلف کمک کند. در حقیقت سیمان از مهم‌ترین، اصلی‌ترین و پراستفاده‌ترین مصالح ساختمان است که در تمامی پروژه‌های صنعتی، نیمه‌صنعتی و غیر امروزه انواع مصالح مدرن مانند یونولیت دیواری در این صنعت استفاده می‌شود. سیمان کاری دیوار ساختمان از جمله مهم‌ترین و باارزش‌ترین مراحل ساخت ساختمان است و اگر به صورت اصولی و قاعده‌مند انجام نشود ممکن است مشکلات و معضلات مختلفی ایجاد شود. در اصل سیمان از پراستفاده‌ترین مصالح ساختمانی است و کاربردهای مختلفی در بخش‌های متنوع دارد. در ادامه مطلب به بررسی نحوه اصولی سیمان‌کاری دیوارهای ساختمان پرداخته خواهد شد.
چرا باید از نمای سیمانی استفاده کرد؟
سیمان به دلیل داشتن مقاومت بسیار عالی در برابر عوامل جوی مانند رطوبت و همچنین مقرون‌به‌صرفه بودن در مقایسه با مصالحی همچون سنگ، آجر، یونولیت دیواری، کامپوزیت و … می‌تواند بهترین پوشش برای دیوار ساختمان‌ها باشد هرچند که ممکن است ظاهر زیبا و جذابی نداشته باشد. البته امروزه انواع نماهای سیمانی شامل نمای رومی، نمای چکشی، نمای شیشه‌ای، نمای کلنگی، نمای سیمان شسته، نمای کمچه ای و نمای تگری در ساختمان‌ها اجرا می‌شوند که می‌توانند جذابیت‌های خاص خود را داشته باشند.
در حقیقت سیمان‌کاری دیوار ساختمان باعث می‌شود که دیوار در برابر ترک‌خوردگی، ورود جانوران، نفوذ گردوخاک و … مقاوم شود و از زیبایی و استحکام بیشتری برخوردار باشد. از جمله مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از سیمان در مقایسه با سایر نماهای ساختمانی می‌توان به سرعت اجرای بالا، مقرون‌به‌صرفه بودن، مقاومت عالی، طول عمر بالا و راحتی اجرا اشاره کرد.
اهمیت سیمان کاری دیوار
سیمان‌کاری دیوار یکی از ساده‌ترین و مقرون‌به‌صرفه ترین روش‌های معماری و طراحی است که می‌تواند باعث افزایش ماندگاری و دوام مصالح دیوار شده و از ترک‌خوردگی، نفوذ گردوخاک، ورود جانوران و حشرات و … به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند. در حقیقت سیمان‌کاری یک روش محافظتی است که به زیبایی و افزایش ایمنی و استحکام دیوار خصوصا دیوارهای نازک کمک می‌کند. استفاده از سیمان در مقایسه با سایر نماها می‌تواند مزایا متعددی از نظر هزینه، سرعت اجرا، مقاومت، ماندگاری و … داشته باشند و امروزه از انواع نماهای رومی، چکشی، شیشه‌ای، کلنگی، تگری، کمچهای و … استفاده می‌شود.
آموزش سیمان‌کاری دیوار ساختمان به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که مهم‌ترین آنها سیمان‌کاری با سیمان سیاه، سیمان‌کاری با سیمان تگری، سیمان‌کاری با سیمان سفید، سیمان‌کاری نمای شسته و … هستند. به صورت کلی استفاده از سیمان و بتن در صنعت ساختمان‌سازی می‌تواند مزایا و معایب ویژه‌ای داشته باشد. در مطلبی تحت عنوان میلگرد حرارتی چیست به بررسی روش‌های جلوگیری از ترک‌خوردگی بتن و نقش میلگردهای حرارتی در صنعت ساختمان پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات مناسبی به افراد ارائه کند.
انواع روش‌های سیمان‌کاری دیوار
همان‌طور که گفته شد امروزه انواع مختلفی از نماهای سیمانی مانند نمای رومی، چکشی، کمچه ای و … مورد استفاده قرار می‌گیرند که هر کدام می‌توانند زیبایی خاص خود را داشته باشند. سیمان‌کاری دیوار ساختمان‌ها می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود که مهم‌ترین و رایج‌ترین آنها شامل سیمان‌کاری با سیمان سیاه، سیمان‌کاری به با سیمان سفید، سیمان‌کاری با سیمان تگری و … هستند. برای اجرای هرکدام از این نوع سیمان‌کاری‌ها بر روی دیوار ساختمان‌ها لازم است که شرایط مختلفی وجود داشته باشد و به نکات و فاکتورهای مختلفی نیز توجه شود. در مطلب دیگری تحت عنوان اسکلت بندی ساختمان و انواع آن به بررسی انواع روش‌های اسکلت بندی ساختمان پرداخته شده که مطالعه آن می‌تواند اطلاعات جامع و کاملی در مورد اسکلت بندی ساختمان در اختیار خواننده قرار بدهد.
مراحل اجرای سیمان کاری دیوار
همان‌طور که گفته شد استفاده از سیمان برای پوشش دیوارهای ساختمان می‌تواند اهمیت و ارزش بسیار زیادی از نظر ایمنی و زیبایی داشته باشد به همین دلیل اجرای این مرحله از ساخت ساختمان به شیوه اصولی باید با حساسیت و دقت بالایی انجام شود. به صورت کلی سیمان‌کاری دیوار ساختمان در چند مرحله انجام می‌شود که به شرح زیر می‌باشند:
آماده سازی سطح دیوار
آماده‌سازی دیوار می‌تواند تحت تأثیر عواملی مختلفی همچون کهنه یا تازه بودن دیوار، مصالح مورد استفاده در ساخت دیوار و … قرار بگیرد و لازم است به این موارد توجه شود. در این مرحله باید سطح دیوارهای قدیمی و کهنه را از هرگونه آلودگی و مواد مختلف پاک کرد و برای این کار می‌توان از فرچه‌های مخصوص استفاده نمود. البته دیوارهای جدید و تازه نیز باید تمیز شوند و سطح آنها برای سیمان‌کاری کاملاً صاف باشد. صاف و مسطح بودن دیوار باعث می‌شود که در هزینه ساخت ساختمان نیز صرفه‌جویی شود و مراحل سیمان‌کاری با سرعت بالاتری انجام شود.
کروم بندی ناحیه پایینی دیوار
استفاده از روش نیمه گذاری باعث می‌شود که سرعت عمل و اجرای سیمان‌کاری افزایش پیدا کند و از ریزش و جدا شدن ملات سیمان از دیوار نیز جلوگیری خواهد شد. در این مرحله ابتدا باید آجر قزافی سفید را به فاصله دو سانتی‌متر از نقش دیوار قرار داد و سپس ملات ماسه سیمان را بین نیمه آجر به دیوار ریخت و با لبه تیغه کمچه ملات را فشار داد و کناره‌های ملات را به دیوار پخ کرد.
آجر به سرعت آب ملات را می‌کشد و سپس با اهرم کردن نیمه، نیمه آجر از ملات کروم جدا می‌شود. چنانچه سطح کروم دارای برجستگی‌های ریز و درشت باشد می‌توان با استفاده از کمچه یا ماله کشیدن با مقدار کمی ملات آنها را رفع نمود. در مرحله دوم کروم دوم در نبش دیگر دیوار اجرا خواهد شد و سپس ریسمان کشی بین دو کروم انجام خواهد شد. در نهایت نیمه آجر در جهت ریسمان کار برای اجرای کروم میانی استفاده خواهد شد و در نهایت کروم میانی نیز ساخته خواهد شد.
کروم بندی ناحیه بالایی دیوار
بعد از آماده‌سازی ملات ماسه سیمان باید آن را داخل ملاقه سیمان‌کاری ریخته. سپس با لبه کمچه کمی از ملات را با چرخش کمچه از پایین به بالا و با ضرب و فشار در محل کروم پاشید تا ملات‌ها در بندها جای بگیرند. عمل ملات زنی نیاز به صبر و دقت بالایی دارد و حتما باید از توری روی دیوار استفاده شود تا از ریزش آن جلوگیری شود. بعد از زدن ملات به دیوار و تثبیت آن باید توسط یک تخته ماله چوبی به اطراف کروم پخ زده شود. در مرحله بعدی سیمان‌کاری دیوار ساختمان در روش نیمه گذاری با استفاده از شاقول قائم بودن کروم‌های بالایی و زیرین بررسی خواهد شد. همان‌طور که اسکلت بندی ساختمان از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مراحل ساخت کلی سازه است کروم بندی نیز می‌تواند مهم‌ترین مرحله در سیمان‌کاری دیوار باشد چرا که سایر مراحل نیز بر اساس آن انجام خواهند شد.
شمشه‌گیری ملات
بعد از آماده‌سازی دیوار و کروم بندی بالایی و پایینی نوبت به مرحله شمشه‌گیری ملات می‌رسد. در این مرحله ملاتی که در استانبولی قرار دارد باید با استفاده از نوک کمچه و با یک حرکت چرخشی از ناحیه کروم زیرین به سمت کروم بالایی پاشیده شود به‌گونه‌ای که سطح دو کروم از ملات پوشیده شود. بعد از پوشش کروم‌ها از یک شمشه مناسب چوبی، آلومینیومی یا … برای مسطح کردن سیمان بین دو کروم استفاده می‌شود.
مرحله اندود سیمان
مرحله پایانی سیمان‌کاری دیوارها مرحله اندود سیمان است که در آن برای گرفتن ملات سیمان در شروع تولید ملات باید در سطح زیر کار با پاشیدن ملات ماسه و سیمان به‌وسیله کمچه در حالت چرخشی یک لایه به نام اسپرس ساخته شود. سطح زیر کار در بین شمشه صورت خواهد گرفت و بعد از اجرای اسپرس باید برای اجرای لایه نهایی اقدام کرد. در این مرحله باید با استفاده از حرکت کمتر از پایین به بالا بر روی پرس مقداری ملات ماسه و سیمان را با ضرب پاشید. در نهایت بعد از آنکه ملات به صورت یکدست بر روی سطوح بین شمشه‌ها پاشیده شد باید با استفاده از شمشه‌کشی آن را صاف و هموار کرد. برای تخت بودن سطح سیمان بهتر است از تخته ماله بلند استفاده شود.
- پس از پایان اندود سیمان در هر طرف با اسپرس زدن، سیمان‌کاری کردن بغل کش نبش دیوار نیز صورت خواهد گرفت و سیمان‌کاری دیوار ساختمان به اتمام می‌رسد.
-
وسایل مورد نیاز برای سیمان‌کاری دیوار
برای انجام عملیات سیمان‌کاری بر روی دیوار با هر مقیاس و اندازه‌ای لازم است که از وسایل و تجهیزات مختلفی بهره‌مند بود که اصلی‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- ابزارهای عمومی بنایی مانند شاقول، ریسمان کار، کمچه و ماله، شمشه آهنی و چوبی و …
- ابزارهای تخصصی سیمان‌کاری مانند ملاقه سیمان‌کاری، ملات پاش دستی، تخته ماله و…
- فرغون
- استنبلی
- بیل
- دستکش و عینک شیشه‌ای
- سرند چشم بلبلی
- غربال
- سطل
· داربست، تخته روی داربست، کمربند، کفش و کلاه ایمنی و غیره برای ارتفاعات زیاد و …
-
مهم‌ترین نکات در تهیه سیمان
در حقیقت کیفیت سیمان‌کاری روی دیوار ساختمان‌ها تحت تأثیر ابزارهای مورد استفاده، مهارت و تخصص سیمان‌کار، شرایط آب و هوایی و در نهایت کیفیت تولید سیمان است به همین دلیل برای تولید یک سیمان مناسب لازم است که به نکات و فاکتورهای متعددی توجه داشت که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- دانه‌بندی ماسه مورد استفاده در سیمان باید در حد طبیعی باشد به صورتی که ماسه ریزدانه و سیلت دار باشد. دانه‌بندی طبیعی و مناسب ماسه باعث افزایش گیرایی و مقاومت سیمان بر روی دیوار و ماندگاری بالای آن می‌شود.
- ماسه‌ای که برای تولید سیمان به کار می‌رود باید عاری از هرگونه مواد اضافه مانند خاک، رنگ، سنگ، چربی و … باشد چرا که این مواد باعث ترک خوردن سیمان می‌شوند.
- سیمان مورد استفاده بر روی دیوار باید تازه باشد و تاریخ انقضای آن نگذشته باشد. همچنین کیسه‌های سیمان باید در شرایط و محیط مناسب نگهداری شده باشند.
- بهترین نوع سیمان برای سیمان‌کاری دیوار ساختمان ملات تیپ یک است که در آن به ازای ۳ واحد ماسه یک واحد سیمان مخلوط می‌شود.
هزینه سیمان کاری دیوار ساختمان
همان‌طور که گفته شد سیمان‌کاری دیوار در مقایسه با سایر روش‌های نمای ساختمان از قیمت کمتری برخوردار است و مقرون‌به‌صرفه تر می‌باشد اما هزینه‌های این روش نیز می‌تواند تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار داشته باشد. مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- مساحت دیوارهای ساختمان
- حجم ماسه و سیمان مورد استفاده
- میزان ضخامت لایه سیمان روی دیوار
- هزینه مربوط به تجهیزات و لوازم مورد استفاده
- هزینه دستمزد بنا و کارگران
- هزینه‌های مربوط به حمل نقل
- قیمت یونولیت و عایق‌هایی که ممکن است استفاده شوند.
- روش سیمان کاری دیوار
- نوع سیمان و …
جمع‌بندی نهایی
سیمان‌کاری دیوار ساختمان یکی از روش‌های نماکاری ساختمان است که می‌تواند باعث افزایش طول عمر و ماندگاری ساختمان، کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت ساخت‌وساز، افزایش مقاومت دیوار و … شود و امروزه این نما به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. اصلی‌ترین مراحل سیمان‌کاری دیوار شامل زیرسازی، کروم بندی، شمشه‌گیری و اندود ملات است و لازم است که تمامی این مراحل با دقت و توجه بالایی انجام شود تا نتیجه مناسبی داشته باشد.
سلام ،برای کسانی که علاقه به کار بنایی دارن،خیلی خوب و کاربردی بود،
سلام. ممنون از حسن توجه شما. خوشحال هستیم که این مقاله برای شما مفید و کاربردی بوده.