امروزه استفاده از مواد و مصالح مدرنی همچون مصالح پلیمری مانند یونولیت سقفی در صنعت ساختمان‌سازی رواج بسیار زیادی پیداکرده است چرا که این مصالح می‌توانند در کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت و ساخت‌وساز، کاهش مصرف مصالح، افزایش ایمنی و مقاومت سازه و … نقش پررنگی داشته باشند. موزاییک‌های پلیمری یکی از مصالح مدرن ساختمانی است که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته و به واسطه فرمولاسیون تولید آن می‌تواند مقاومت بسیار زیادی در برابر شرایط آب‌وهوایی داشته باشد و به عنوان یک کفپوش زیبا، با دوام و مقرون‌به‌صرفه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه مطلب به معرفی و بررسی موزاییک پلیمری و کاربرد آن پرداخته خواهد شد.
موزاییک پلیمری چیست؟
موزاییک پلیمری در حقیقت به نوعی سنگ مصنوعی گفته می‌شود که ساختار مولکولی اصلی آن سیمان است که دچار تغییراتی شده است و در یک فرایند پلیمریزاسیون یک شبکه زنجیره‌ای مقاوم و مستحکم ایجاد کرده است. این فرآیند پلیمریزاسیون باعث کریستاله شدن سیمان و به وجود آمدن یک شبکه بلوری در آن می‌شود به گونه‌ای که میزان استحکام و مقاومت موزاییک تولید شده ۲ برابر بتن خواهد بود.
این موزاییک در اصل مخلوطی از بتن و پلیمر است و می‌تواند در رنگ‌بندی‌های مختلفی وجود داشته باشد. ساختار این موزاییک‌ها به گونه‌ای است که می‌تواند در برابر شرایط سخت آب‌وهوایی نیز مقاومت بالایی داشته باشد و تا ۵۰ درجه زیر صفر را به خوبی تحمل کند و جایگزین بسیاری از سنگ‌های مصنوعی و طبیعی شود. همچنین ساختار پلیمری این موزاییک‌ها باعث می‌شود که میزان نفوذ آب به داخل آن کمتر از ۳ درصد باشد و این باعث می‌شود یک گزینه مناسب برای کفپوش باشد.
مواد تشکیل دهنده موزاییک پلیمری
همانطور که گفته شد پایه و ساختار اصلی موزاییک‌های پلیمری سیمان است اما با اضافه کردن مصالح و موادهای دیگری همچون ماسه، سیمان، رزین‌ها (فوق روان کننده‌های پلیمری) و رنگ‌دانه‌های شیمیایی میزان استحکام و ماندگاری و همچنین رنگ آن تغییر می‌کند. در اصل اضافه کردن ترکیبات پلیمری و افزودنی‌های شیمیایی و معدنی (فوق روان کننده‌ها و سیمان) چسبندگی بین تمام اجزاء را بیشتر کرده و باعث افزایش مقاومت موزاییک در برابر فشار، ضربه، رطوبت، سرما و گرما، اشعه ماوراءبنفش، مواد اسیدی و قلیایی و … می‌شود.
مزیت‌های موزاییک پلیمری
در حقیقت هر کدام از مصالح پلیمری مانند یونولیت سقفی که امروزه در صنایع ساختمان‌سازی و سایر صنایع استفاده می‌شوند می‌توانند از مزیت‌های متعددی برخوردار باشند و موزاییک پلیمری و کاربرد آن نیز تحت تأثیر همین مزیت‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند. ازجمله مهم‌ترین مزیت‌های این موزاییک‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- این موزاییک‌ها به دلیل ساختار پلیمری خود می‌توانند در برابر فشارهای خمشی و کششی مقاومت بالایی داشته باشند.
- این موزاییک‌ها مقاومت سایشی بالایی دارند و در برابر ضربه نیز می‌توانند به خوبی مقاومت کنند.
- در برابر شرایط مختلف جوی و سرما و گرما مقاوم هستند
- از وزن کمی برخوردارند و حمل‌ونقل و نصب و اجرای آن‌ها کار ساده‌ای است.
- از نظر رنگ و ابعاد تنوع بالایی دارند
- این موزاییک‌ها با توجه به ویژگی‌هایی که دارند طول عمر بالایی خواهند داشت.
- قیمت این موزاییک‌ها با توجه به ساختار و طول عمری که دارند بسیار مناسب است.
موزاییک‌های پلیمری در کنار تمامی مزیت‌هایی که دارند می‌توانند معایبی نیز داشته باشند و باید به آن‌ها توجه داشت. چنانچه از روان کننده به نسبت مشخص شده استفاده نشود ممکن است برای مواد دیگر، حساسیت به وجود آید. در صورت استفاده از مواد روان کننده جامد در ساخت پلیمر، استفاده بیش از حد می‌تواند در کیفیت موزاییک پلیمری تأثیر داشته باشد. قیمت اولیه این موزاییک‌ها نیز در مقایسه با سایر کفپوش ها می‌تواند بیشتر باشد هرچند که در دراز مدت می‌تواند مقرون‌به‌صرفه باشد.
کاربردهای موزاییک پلیمری
از آنجایی که این موزاییک‌ها در برابر نفوذ رطوبت مقاومت بسیار خوبی دارند و درگیر مشکلاتی همچون یخ زدگی، ترکیدگی، شکستگی و … نمی‌شوند می‌توانند استفاده‌های متعددی داشته باشند. ازجمله مهم‌ترین کاربردهای این موزاییک‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از این موزاییک‌ها می‌توان در مکان‌های سردسیر استفاده کرد چرا که در برابر یخ زدگی و سرما مقاومت بالایی داشته و دچار ترک و شکست نمی‌شوند.
- برای مکان‌های مرطوب و مناطق دارای آب‌وهوای شرجی گزینه مناسبی هستند چرا که کمتر از ۳ درصد جذب رطوبت دارند.
- مقاومت بالا در برابر فشار، ضربه و … باعث می‌شود که برای مکان‌های پرتردد انتخاب بسیار خوبی باشند.
- برای اجرای حیاط ساختمان‌ها و محوطه‌های ساختمان‌های اداری، تجاری و … به کار می‌روند
- برای محوطه‌سازی باغ و ویلا و همچنین پیاده‌روها گزینه خوبی هستند
- برای اجرای کف پشت‌بام، کف پارکینگ، بهارخواب‌ها، روف گاردن ها و … مورد استفاده قرار می‌گیرند.
روش تولید انواع موزاییک پلیمری
همانطور که گفته شد از مواد و متریال های مختلفی برای تولید موزاییک‌های پلیمری استفاده می‌شود و این کفپوش ها از ویژگی‌ها و کاربردهای منحصربه‌فردی برخوردارند. به صورت کلی این موزاییک‌ها به دو روش اصلی تولید می‌شوند که به شرح زیر می‌باشند:
تولید پرسی
در این روش با استفاده از یک دستگاه پرس مواد تشکیل دهنده موزاییک تحت فشار بسیار زیادی قرار می‌گیرد تا کاملا متراکم شود. میزان فشار وارد شده به مواد می‌تواند تحت تاثیر نوع دستگاه پرس، نوع سنگ‌دانه‌ها، ابعاد موزاییک و … باشد. بعد از آنکه مواد متراکم شدند موزاییک آماده شده ساب زده می‌شود تا سطح صاف و مناسبی داشته باشد.
تولید ویبره‌ای
در این روش از یک دستگاه ویبراتور برای تولید موزاییک استفاده می‌شود و هیچگونه فشاری به آن وارد نخواهد شد. موزاییک‌های تولید شده با این روش از سطح بسیار صاف و یکنواختی برخوردار هستند و نیازی به ساب زدن نخواهند داشت. همچنین موزاییک تولید شده با روش ویبره‌ای هیچگونه خلا و حبابی ندارد و می‌تواند برای دکوراسیون و استفاده‌های تزئینی نیز به کار برود.
- علاوه بر مواد پلیمری عوامل دیگری می‌توانند در میزان استحکام و مقاومت موزاییک‌های پلیمری مؤثر باشند و آن تعداد لایه‌های موزاییک است. این موزاییک‌ها می‌توانند از دو یا چندلایه ساخته شوند به گونه‌ای که لایه رویی آن دارای طرح موزاییک و لایه زیرین از تراکم و ضخامت مناسبی برخوردار خواهد بود که آن را در برابر هر نوع فشار، ضربه، اصطکاک و … مقاوم می‌سازد.
جمع‌بندی نهایی
موزاییک پلیمری نوعی از موزاییک‌ها است که در تولید آن از ماسه، سیمان، رزین‌های پلیمری و رنگ‌دانه‌های صنعتی استفاده می‌شود و می‌تواند به دو روش پرسی و ویبره‌ای تولید شود. این موزاییک‌ها از ویژگی‌هایی همچون مقاومت فشاری، خمشی و کششی بالا، مقاومت در برابر رطوبت، مقاومت در برابر سرما و گرما، قیمت مناسب، طول عمر بالا و … برخوردار بوده و می‌توانند کاربردهای متعددی در کفپوش پیاده‌روها، حیاط ساختمان‌ها، باغ‌ها و … داشته باشند.
