یونولیت به عنوان یک ماده پلیمری امروزه جایگاه ویژه‌ای در صنایع مختلف دارد و با وجود آنکه فقط دو قرن از کشف آن گذشته است توانسته انقلاب بزرگی در صنایعی همچون ساختمان‌سازی ایجاد کند. ویژگی‌های منحصربه‌فرد یونولیت مانند داشتن قابلیت بازیافت، وزن کم، طول عمر عالی، مقاومت عالی در برابر رطوبت و حرارت، مقاومت در برابر فشار و کشش، حمل‌ونقل ساده و … باعث شده است که این ماده بسیار مورد توجه قرار بگیرند و جایگزین بسیاری از مصالح سنتی و قدمی شود و حتی در تولید مصالح مدرن دیگری همچون دیوارهای تری دی پنل به کار بروند. یونولیت‌ها می‌توانند بر اساس فاکتورهای مختلفی همچون نوع کاربرد، میزان دانسیته، میزان مقاومت در برابر آتش و … دسته‌بندی شوند و هر کدام استفاده‌های متعددی داشته باشند. در ادامه پاسخ این سؤال که آیا یونولیت نسوز یا کند سوز آتش می‌گیرد؟ بررسی خواهد شد.
یونولیت چیست و چند نوع دارد؟
یونولیت در حقیقت نوعی ماده پلیمری متخلخل، سبک وزن و سفید رنگ است که اولین بار در سال ۱۸۳۹ توسط فردی به نام ادوارد سیمون به شکلی اتفاقی کشف شد. این ماده از نوعی پلاستیک تهیه شده از استایرن مونومر و در سه مرحله اصلی پیش انبساط، تثبیت و هوادهی و قالب‌گیری تولید می شود. یونولیت را با نام‌های دیگری همچون آکاسیف، استایروفوم، پلاستوفوم و پلی استایرن انبساطی نیز می‌شناسند. یونولیت‌ها از تنوع بالایی برخوردارند و شامل انواع یونولیت بسته‌بندی، یونولیت سقفی، یونولیت دیواری، یونولیت فشرده، یونولیت فوق فشرده، یونولیت تزریقی و … می‌باشند. در مقاله دیگری از سایت مادفوم با عنوان گرانی یونولیت هزینه ساخت را چقدر بالا برد؟ به بررسی میزان تأثیر افزایش قیمت یونولیت بر روی هزینه‌های ساخت‌وساز پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات کامل و مفیدی در اختیار خواننده‌ها قرار بدهد.
انواع یونولیت‌ها ازنظر اشتعال‌پذیری و تفاوت آنها
همان‌طور که گفته شده یونولیت‌ها را می‌توان بر اساس فاکتورهای مختلفی دسته‌بندی کرد که مهم‌ترین آنها میزان چگالی و دانسیته آنها است. یکی از فاکتورهای مهم دیگری که می‌توان یونولیت‌ها را بر اساس آن دسته‌بندی کرد میزان مقاومت یونولیت در برابر آتش است. در اصل یونولیت‌ها می‌توانند به دو دسته یونولیت بسوز یا قابل اشتعال و یونولیت کندسوز تقسیم شوند. امروزه شرکت‌های متعددی در زمینه تولید انواع یونولیت‌ها فعالیت دارند. برای تولید یونولیت‌های کند سوز لازم است که از تجهیزات مدرن و به‌روز، مواد اولیه باکیفیت و علم و دانش نوین استفاده کرد.
مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت و تمایز یونولیت‌های کندسوز و بسوز در نحوه سوختن آنها می‌باشد چرا که هرکدام از این یونولیت‌ها دارای نوع خاصی از مواد اولیه هستند. مواد اولیه یونولیت‌های کندسوز در برابر آتش و حرارت مقاومت بسیار بیشتری دارند درحالی‌که مواد اولیه یونولیت‌های عادی مقاومت کمی در برابر آتش دارند و با توجه به آنکه دارای بستر نفتی هستند می‌توانند به سرعت دچار حریق شوند.
همچنین تفاوت مهم دیگر این یونولیت‌ها در نحوه خاموش شدن آنها است. زمانی که یونولیت‌های کندسوز از منبع آتش دور شوند می‌توانند به سرعت خاموش شوند در حالی که یونولیت‌های عادی حتی با دور شدن از منبع آتش شعله‌ور خواهند ماند و خاموش نمی‌شوند.
یونولیت‌های کندسوز همچنین می‌توانند در کاهش مصرف انرژی‌ها نقش پررنگ‌تری نسبت به یونولیت‌های بسوز داشته باشند. این یونولیت‌ها می‌توانند بهترین عایق ممکن برای حرارت باشند و با توجه به تمامی تفاوت‌ها و نکات گفته شده استفاده از ورق پلاستوفوم عایق در ساختمان‌سازی به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
آیا یونولیت نسوز یا کند سوز آتش می‌گیرد؟
یونولیت در حقیقت یک ماده پلیمری است که بر پایه نفت ساخته می شود به همین دلیل قطعاً می‌تواند دچار حریق و آتش‌سوزی شود اما یونولیت‌های کندسوز به واسطه داشتن ویژگی‌ها و مشخصات منحصربه‌فرد می‌توانند مدت زمان بیشتری در برابر آتش مقاومت کنند. به صورت کلی این یونولیت‌ها می‌توانند حدوداً ۲۰ دقیقه در برابر آتش مقاومت کرده و دیرتر دچار آتش‌سوزی شوند. از مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع از یونولیت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- کیفیت پخت یونولیت‌های کندسوز بسیار بالا است چرا که توسط دستگاه‌ها و تجهیزات مدرن و به‌روز دنیا تولید می‌شوند.
- این یونولیت‌ها در مقایسه با یونولیت‌های عادی و قابل اشتعال از ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی بهتری همچون مقاومت بهتر در برابر نفوذ آب، مقاومت بهتر در برابر خوردگی، مقاومت در برابر فشار و ضربه، مقاومت در برابر حرارت و … برخوردارند.
- قیمت این یونولیت‌ها از یونولیت‌های عادی بیشتر است و تحت استانداردهای بین‌المللی تولید می‌شوند و مورد تائید مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن هستند.
- در تولید این یونولیت‌ها به هیچ عنوان از مواد بازیافتی استفاده نمی‌شود
- دانسیته این یونولیت‌ها کاملاً استاندارد بوده و وزن و چگالی آنها کاملاً متناسب می‌باشند.
شرایط آتش‌سوزی یونولیت‌ها
در شرایط آتش‌سوزی خاص، زمانی که یونولیت کندسوز در معرض یک شعله بسیار زیاد قرار بگیرد احتمال آتش‌سوزی آن بالا می‌رود. به صورت کلی دمای احتراق ۶۸۰ درجه فارنهایت (۳۶۰ درجه سانتی‌گراد) است و با وجود آنکه شعله‌ور شدن یونولیت‌های کندسوز می‌تواند سخت و دشوار باشد اما در شرایط خاص و پایین بودن کیفیت یونولیت‌ها ممکن است دچار حریق شوند. در صورتی که این یونولیت‌ها دچار آتش‌سوزی شوند دود متراکمی از آنها ساطع می شود که شامل گازهایی همچون مونوکسید کربن، مونو استایرن، برمید هیدروژن و دیگر ترکیبات معطر خواهد بود.
قیمت یونولیت کندسوز
قیمت انواع یونولیت سقفی، دیواری، بسته‌بندی و … می‌تواند تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار داشته باشد به همین دلیل نمی‌توان قیمتی قطعی برای آنها عنوان کرد. از مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر روی قیمت یونولیت کندسوز می‌توان به نوع آن، کاربردهای یونولیت، میزان دانسیته و چگالی آن، وزن و ضخامت یونولیت، نحوه پخت یونولیت، کیفیت مواد اولیه به کار رفته در تولید یونولیت، استانداردها و تاییدیه های تولید یونولیت، برند و شرکت سازنده یونولیت و … اشاره کرد.
جمع‌بندی نهایی
یونولیت‌ها حدوداً دو قرن است که به صنایع مختلف وارد شده و تحولات بزرگی ایجاد کرده‌اند. یونولیت کندسوز یکی از انواع یونولیت‌ها است که می‌تواند ویژگی‌ها و مشخصات مختلفی داشته باشد. مهم‌ترین و بارزترین ویژگی یونولیت‌های کندسوز مقاومت بالای آنها در برابر آتش است. البته باید توجه داشت که این یونولیت‌ها هم دچار آتش‌سوزی می‌شوند اما در مقایسه با یونولیت‌های عادی، سوخت آنها مدت زمانی بیشتری طول خواهد شد.
