یونولیت‌ها به عنوان یکی از کاربردی‌ترین مواد و مصالح در صنعت ساختمان‌سازی و صنایع مختلف دیگر شناخته می‌شود که به واسطه داشتن ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فرد از محبوبیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. در حقیقت خنثی بودن یونولیت، عایق صوت و رطوبت و حرارت بودن، وزن کم، قابلیت بازیافت، مقاومت در برابر خوردگی، حمل‌ونقل راحت و چندین ویژگی بارز دیگر این ماده باعث شده است که جایگزین بسیاری از مصالح سنتی و قدیمی ساختمان شوند. در ادامه مطلب به بررسی نقش و اهمیت یونولیت در صنعت ساختمان، ویژگی‌ها و مزایای آن پرداخته می‌شود.
یونولیت شامل چند نوع است؟
همان‌طور که گفته شد یونولیت یک ماده خنثی بوده که به رنگ سفید می‌باشد و از وزن بسیار کمی برخوردار است. این ماده متخلخل از نوعی پلاستیک تولید می‌شود که خود آن پلاستیک محصولی از پلیمر استایرن است. یونولیت با نام‌های دیگری همچون پلی استایرن انبساطی، استایروفوم، آکاسیف و پلاستوفوم نیز شناخته می‌شود و اولین بار در سال ۱۸۳۹ توسط دانشمندی به نام ادوارد سیمون و به شکلی اتفاقی کشف شد. در سال ۱۹۵۹ یک شرکت آلمانی این ماده را به تولید انبوه رساند و امروزه انواع مختلفی از آن در دسترس قرار دارد. یونولیت از نظر نوع مواد اولیه می‌توانند شامل پلی استایرن معمولی (GPPS)، پلی استایرن مقاوم (HIPS)، پلی استایرن انبساطی (EPS) و پلی استایرن اکسترود شده(XPS) باشند اما از نظر کاربرد می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند که به شرح زیر می‌باشند:
- یونولیت سقفی رایج‌ترین نوع آنها بوده و با داشتن دانسیته ۱۲ و وزن ۷ تا ۸ کیلوگرم به شکل بلوک تولید شده و در سقف ساختمان‌ها استفاده می‌شود.
- یونولیت فشرده که دانسیته بسیار زیادی دارند و از وزن بالایی برخوردارند و می‌توانند در صنایع مختلفی همچون خودروسازی، تولید درب و پنجره و… استفاده شوند.
- یونولیت دیواری که در اشکال مختلفی همچون یونولیت‌های دیوار پوش فوم، فوم دیواری تزیینی، فوم دیوار پوش و یونولیت دیواری ۳D Panel تولید می‌شوند و می‌توانند استفاده‌های متعددی داشته باشند.
- یونولیت بسته‌بندی که می‌توانند به صورت ورقه‌ای یا اشکال سفارشی تولید شوند و به منظور بسته‌بندی انواع کالاها استفاده شوند.
یونولیت در صنعت ساختمان
همان‌طور که گفته شد یونولیت در صنعت ساختمان استفاده‌های متعددی دارد و می‌توان از آن در بخش‌ها و قسمت‌های مختلف انواع ساختمان‌های مسکونی، تجاری، صنعتی و … استفاده کرد. یونولیت‌ها از طول عمر بالایی برخوردارند، عایق بسیار خوبی در برابر صدا، حرارت، رطوبت، جانوران و … هستند، شکل‌پذیری بالایی دارند و به راحتی قابل برش و تغییر سایز هستند، در برابر فشار و ضربه مقاوم هستند و وزن بسیار کمی دارند و مهم‌تر از همه قیمت بسیار مناسب‌تری نسبت به سایر مصالح ساختمانی دارند به همین دلیل بهترین جایگزین برای مصالح سنتی به شمار می‌روند. از جمله مهم‌ترین کاربردهای یونولیت در صنعت ساختمان می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- استفاده در سیستم‌های عایق‌بندی
- استفاده به عنوان پوشش‌های دیواری و تزئینی
- استفاده به عنوان غلاف وافل
- استفاده در نصب و اجرای سقف‌ها
- استفاده در تولید درب و پنجره و …
انواع یونولیت‌های پرکاربرد در ساخت‌وساز
یونولیت‌ها از نظر مواد اولیه، نحوه تولید، کاربرد و … می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند و امروزه در بیش از ده‌ها صنعت مختلف استفاده می‌شوند. یونولیت‌هایی که در صنعت ساختمان‌سازی به کار می‌روند شامل مواردی همچون یونولیت‌های فشرده، بلوک های یونولیت استاندارد، یونولیت‌های دیواری و یونولیت‌های تیرچه کرومیت هستند. هر کدام از این یونولیت‌ها از قابلیت‌های منحصربه‌فردی همچون قابلیت شستشو، ترکیب با عایق‌های مختلف و … برخوردارند و در بخش‌های مختلفی از سازه‌ها به کار می‌روند.
در حقیقت یونولیت‌ها بیش از یک قرن است که وارد صنعت ساختمان‌سازی شده و توانسته‌اند انقلاب و تحول بزرگی در این صنعت ایجاد کنند. یکی دیگر از یونولیت‌های بسیار کاربردی در صنعت ساختمان یونولیت‌های تزریقی هستند که می‌توانند استفاده‌های متفاوتی در مقایسه با سایر یونولیت‌ها داشته باشند و بیشتر برای عایق‌بندی نقاط کور، سوراخ‌ها، دیواره فلزی و … به کار می‌روند.
نقش یونولیت در کاهش وزن ساختمان
شاید بتوان گفت مهم‌ترین دلیل استفاده از ماده فوم پلی استایرن تأثیر یونولیت در وزن سازه‌های مختلف است که باعث می‌شود وزن کلی سازه به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند. از آنجایی که بیش از ۹۰ درصد حجم یونولیت‌ها از هوا تشکیل شده است وزن بسیار کمی دارند و به همین دلیل زمانی که در ساختمان به کار می‌روند می‌توانند به شکل قابل توجهی باعث کاهش وزن آن شوند. زمانی که وزن سازه کم می‌شود می‌تواند در برابر عواملی همچون زمین‌لرزه مقاومت بالایی داشته باشد و در نهایت از انواع خسارات و آسیب‌های مالی و جانی جلوگیری کند. در حقیقت زمانی که وزن کلی ساختمان در اثر استفاده از یونولیت‌ها کاهش پیدا می‌کند می‌تواند مزیت‌های متعددی داشته باشد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند:
- افزایش مقاومت ساختمان در برابر زلزله و خرابی‌های ناشی از آن
- کاهش هزینه‌های اجرایی ساختمان‌سازی
- صرفه‌جویی در مصرف انرژی‌های مختلف
- اجرای سریع پروژه‌های ساختمانی
- کاهش میزان ضایعات و پرت مصالح
تأثیر یونولیت در استحکام سازه‌های مختلف
یونولیت‌ها از جمله موادی هستند که توانسته‌اند به خوبی جایگزین بسیاری از مصالح سنتی ساختمانی شوند و حتی امروزه در تولید انواع دیوارهای پیش ساخته به کار می‌روند. از آنجایی که یونولیت‌ها در برابر رطوبت، فشار، جانوران، مواد شیمیایی و … مقاومت بالایی دارند باعث می‌شوند که بخش‌های مختلف سازه دیرتر فرسوده و خورده شود و در نهایت باعث افزایش طول عمر ساختمان می‌شود. یونولیت‌ها می‌توانند مقاومت بسیار بالایی در برابر انقباض، انبساط، ترک‌خوردگی و … داشته باشند و به همین دلیل امروزه به عنوان بهترین و مستحکم‌ترین مصالح ساختمانی جایگزین بسیاری از مصالح سنتی مانند بلوک‌های سیمانی، آجر و … شده‌اند.
به صورت کلی استفاده از یونولیت‌ها علاوه بر افزایش استحکام و مقاومت سازه می‌تواند مزیت‌ها و فواید مختلفی داشته باشد. استفاده از یونولیت باعث می‌شود که هزینه‌های ساخت‌وساز به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند چرا که باعث می‌شود نیاز به بسیاری از مصالح سنتی به حداقل برسد. همچنین یونولیت‌ها می‌توانند باعث صرفه‌جویی در بسیاری از انرژی‌ها شوند که در نهایت به کاهش هزینه‌های ساختمان منجر خواهند شد.
قیمت یونولیت‌های ساختمانی
قیمت مناسب یونولیت‌ها در مقایسه با بسیاری از مصالح دیگر و همچنین سایر ویژگی‌های عنوان‌شده باعث شده است که استفاده از یونولیت‌ها روزبه‌روز در صنعت ساختمان‌سازی افزایش پیدا کند. قیمت یونولیت همانند انواع مصالح دیگر می‌تواند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای مختلفی قرار داشته باشد که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- قیمت مواد اولیه و خام یونولیت‌ها
- نوع یونولیت و کاربردهای آن
- ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی یونولیت‌ها مانند دانسیته و …
- برند و شرکت سازنده
- تاریخ تولید و انقضای یونولیت
- هزینه‌های خط تولید، حمل‌ونقل، انبار و …
- حجم و مقدار یونولیت و …
جمع‌بندی نهایی
استفاده از یونولیت در صنعت ساختمان امروزه رواج بسیار زیادی پیدا کرده است چرا که این ماده از ویژگی‌های بی‌نظیری همچون وزن کم، طول عمر بالا، قابلیت بازیافت، عایق صوت، رطوبت و حرارت، مقاومت بالا در برابر فشار، قیمت مناسب، حمل‌ونقل راحت و … برخوردار است و می‌تواند به افزایش مقاومت و استحکام ساختمان، کاهش هزینه‌ها، صرفه‌جویی در مصرف انرژی‌ها، افزایش سرعت ساخت‌وساز و … کمک قابل توجهی بکند.
