صنعت ساختمان‌سازی همانند انواع صنایع دیگر تحت تأثیر پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف توسعه و گسترش قابل توجهی داشته و امروزه از مصالح و متریال های مدرن و مختلفی در آن استفاده می‌شود. اجرای سقف یکی از مهم‌ترین مراحل ساخت ساختمان‌ها است و نقش مهمی در زیبایی، استقامت، طول عمر و ماندگاری سازه دارد. امروزه از متریال های مختلفی در اجرای سقف ساختمان‌ها استفاده می‌شود و هر کدام از آن‌ها می‌توانند قابلیت‌ها، ویژگی‌ها، مزایا و معایب منحصربه‌فردی داشته باشند و برای پروژه‌های مختلفی مناسب باشند. در ادامه مطلب به مقایسه انواع متریال و همچنین ویژگی سقف های ساختمانی پرداخته خواهد شد.
اهمیت وجود سقف در سازه‌ها
به‌صورت کلی یک ساختمان از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود و هر کدام از آن بخش‌ها می‌توانند نقش و اهمیت ویژه‌ای داشته باشند. وجود سقف در سازه نیز ضرورت بالایی دارد چرا که سقف می‌تواند مزیت‌های متعددی داشته باشد:
- سقف‌ها از سایر بخش‌های ساختمان مانند دیوارها در برابر عوامل بیرونی همچون باران، برف و … محافظت می‌کنند.
- سقف می‌تواند زیبایی و جذابیت سازه را چند برابر کند.
- در برابر نیروهای مختلف، مقاومت بالایی داشته و از وارد شدن آسیب به کل سازه جلوگیری می کند.
مقایسه انواع متریال سقف‌های ساختمان
همان‌طور که گفته شد امروزه ویژگی سقف‌های ساختمانی از تنوع بالایی برخوردار بوده و از انواع مصالح مختلف در آن‌ها استفاده می‌شود. هرچند که تعدادی از سقف‌ها مانند سقف تیرچه بلوک صرفه اقتصادی بالایی داشته و اجرای آن‌ها راحت‌تر است اما در بسیاری از پروژه‌ها از سقف‌های دیگری استفاده می‌شود و هر کدام از آن‌ها می‌توانند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند.
سقف تیرچه و بلوک
تیرچه و بلوک از رایج‌ترین سقف‌های ساختمانی است که در بسیاری از پروژه‌ها استفاده می‌شود. این سقف قابلیت پوشش دهانه‌های ۷ تا ۸ متری را داشته و می‌تواند مقاومت متوسطی در برابر صوت داشته باشد. سقف تیرچه و بلوک برای زیبایی بیشتر نیاز به اجرای سقف کاذب دارد و می‌توان از آن در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی استفاده کرد. میزان ارتعاش این سقف بسیار کم است و اجرای آن می‌تواند صرفه اقتصادی مناسبی داشته باشد. این سقف‌ها در برابر آتش مقاومت بالایی دارند و سرعت اجرای آن‌ها نیز بسیار بالا خواهد بود. این سقف دارای وزنی معادل ۳۶۰ کیلوگرم در مترمربع بوده و برای اجرا نیاز به شمع بندی خواهد داشت. در مقاله‌ای تحت عنوان قیمت یونولیت سقفی به بررسی فاکتورهای مهم در تعیین قیمت یونولیت سقفی پرداخته شده و می‌تواند اطلاعات مفیدی به خوانندگان بدهد.
سقف کرومیت
سقف کرومیت نیز یکی از سقف‌های رایج ساختمانی است و در مقایسه انواع متریال سقف‌های ساختمان محبوبیت بالایی دارد. این سقف می‌تواند دهانه هایی با طول حداکثر ۷.۵ متر را پوشش بدهد هرچند که نیاز به سقف کاذب دارد. سقف کرومیت می‌تواند در مدت زمان کوتاهی اجرا شود و در برابر صوت مقاومت متوسطی دارد. اجرای این سقف نیز همانند سقف تیرچه و بلوک راحت بوده و در مدت زمان کوتاهی صورت می‌گیرد. میزان ارتعاش این سقف نیز بسیار کم است و امکان اجرای همزمان در آن وجود دارد. سقف کرومیت می‌تواند انتخاب مناسبی برای ساختمان‌های دارای اسکلت فلزی باشد.
سقف کامپوزیت
این سقف از جمله سقف‌هایی است که می‌توان برای پوشش دهانه‌های بلند به کار برد. این سقف با وجود مقاومت کم در برابر صوت می‌تواند یک عایق حرارتی خوب باشد و در برابر آتش مقاومت بالایی دارد. سقف کامپوزیت نیاز به اجرای سقف کاذب داشته اما برای اجرای آن نیازی به شمع بندی نیست. از ایرادات بزرگ این سقف می‌توان به عدم امکان اجرای همزمان، هزینه‌های اجرایی بالا و سرعت اجرای متوسط اشاره کرد. سقف کامپوزیت نیز همانند سقف‌های تیرچه و بلوک و کرومیت می‌توانند در ساختمان هایی با اسکلت فلزی گزینه بهتری باشند.
سقف عرشه فولادی
یکی دیگر از سقف‌های رایج ساختمانی سقف عرشه فولادی است که می‌توان از آن برای پوشش دهانه های بلند استفاده کرد. این سقف مانند بسیاری از سقف‌های دیگر به سقف کاذب نیاز دارد و میزان ارتعاشات بسیار کمی دارد. سرعت و سهولت اجرای این سقف عالی است و می‌تواند در برابر آتش مقاومت بالایی داشته باشد هرچند که مقاومت آن در برابر صوت متوسط است. این سقف نیازی به شمع بندی ندارد و هزینه‌های اجرایی آن نیز متوسط خواهد بود و می‌توان از آن برای اجرای همزمان سقف‌ها استفاده کرد. سقف عرشه فولادی می‌تواند گزینه بسیار خوبی برای ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی باشد.
سقف پیش تنیده
از جمله سقف‌هایی که می‌توان برای ساختمان‌هایی با اسکلت بتنی استفاده کرد می‌توان به سقف پیش تنیده اشاره کرد. این سقف امکان اجرای همزمان ندارد و برای اجرای آن نیز لازم نیست شمع بندی انجام شود. سقف پیش تنیده هزینه‌های اجرایی بالایی دارد و میزان ارتعاش آن نیز زیاد است. همچنین این سقف قابلیت پوشش دهانه‌های بزرگ را دارد اما در برابر آتش و صوت مقاومت کمی دارد و با توجه به ویژگی‌هایی که دارد کمتر استفاده می‌شود.
سقف کوبیاکس
از جمله سقف‌های مدرن و جدیدی که امروزه در صنعت ساختمان‌سازی به کار می‌رود می‌توان به سقف کوبیاکس اشاره کرد. این سقف قابلیت پوشش دهانه های بلند را داشته و برای اجرای آن باید شمع بندی صورت بگیرد. از سقف کوبیاکس می‌توان در ساختمان‌های مختلف استفاده کرد اما برای ساختمان‌هایی با اسکلت بتنی گزینه بهتری است. میزان مقاومت این سقف در برابر صوت کم است اما در برابر آتش مقاومت خوبی دارد. این سقف قابلیت اجرای همزمان نداشته و هزینه اجرای آن نیز تقریباً زیاد است و بیشتر توسط پیمانکاران به کار می‌رود. در مقاله‌ای تحت عنوان یونولیت دیواری به بررسی و معرفی یونولیت دیواری، کاربردها و مزایای آن پرداخته شده و مطالعه آن خالی از لطف نیست.
سقف یوبوت
از دیگر سقف‌های مدرن امروزی می‌توان به سقف یوبوت اشاره کرد که بیشتر در ساختمان‌هایی با اسکلت بتنی استفاده می‌شود. این سقف در برابر صوت و آتش مقاومت بالایی دارد و می‌توان سقف‌هایی با دهانه‌های بلند را پوشش بدهد. سقف یوبوت نیازی به اجرای سقف کاذب ندارد و سرعت اجرای آن نیز متوسط می‌باشد. این سقف ارتعاش ندارد اما برای اجرای آن باید اقدام به شمع بندی کرد. هزینه اجرای سقف یوبوت در مقایسه با بسیاری از سقف‌های دیگر متوسط است.
سقف وافل
سقف وافل هم از جمله سقف‌هایی است که امروزه مورد توجه قرار گرفته و در مقایسه انواع متریال سقف‌های ساختمان می‌تواند مزیت‌ها و معایب خاص خود را داشته باشد. این سقف از صرفه اقتصادی بالایی برخوردار است و سرعت اجرای آن نیز بسیار بالا است. از این سقف می‌توان برای پوشش دهانه‌های بلند استفاده کرد. این سقف وزن بسیار کمی دارد و مقاومت بالایی در برابر صوت و آتش دارد. این سقف در کنار مقاومت و ایمنی بالا به نیروهای متخصص برای اجرا نیاز دارد و برای سطوح شیبدار مناسب نیست.
در کنار تمامی سقف های معرفی شده از سقف های دیگری همچون سقف تری دی پانل، سقف تیردال، سقف روفیکس، سقف سیاک، سقف طاق ضربی، سقف متحرک، سقف تام، سقف LCP و … در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شود و هر کدام از آن‌ها می‌توانند مزیت‌ها و معایب خاص خود را داشته باشند.
جمع‌بندی نهایی
با پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف، صنعت ساختمان‌سازی نیز پیشرفت و توسعه قابل توجهی داشته و از مواد و مصالح مدرنی استفاده می‌شود به همین دلیل سقف های ساختمانی از تنوع بالایی برخوردارند و می‌توان از ده‌ها نوع سقف مختلف در سازه‌های مختلف بهره برد. با مقایسه انواع متریال و ویژگی سقف های ساختمانی می‌توان هزینه‌های اجرایی، سرعت اجرا، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی سقف ها و … را بررسی کرد و در نهایت بهترین سقف ممکن را متناسب با نوع اسکلت و کاربری ساختمان استفاده کرد.
