امروزه با پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های متعدد، مواد و مصالح ساختمانی از تنوع بسیار زیادی برخوردارند و می‌توان از آن‌ها در بخش‌های مختلف استفاده کرد. در حقیقت هدف اصلی استفاده از مصالح مدرن کاهش وزن کلی سازه، افزایش ایمنی، کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت ساخت‌وساز و … است. یونولیت و سفال از جمله رایج‌ترین و کاربردی‌ترین مصالح ساختمانی هستند که امروزه در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند و بیشترین استفاده آن‌ها اجرای سقف ساختمان است. هر کدام از این مصالح از ویژگی‌ها و مشخصات منحصربه‌فردی برخوردار بوده و می‌توانند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند. در ادامه مطلب بررسی خواهد شد که برای سقف ساختمان یونولیت بهتر است یا سفال و اینکه استفاده از هرکدام چه مزایایی دارد.
یونولیت چه ویژگی‌هایی دارد؟
یونولیت یا Jonulite در اصل ماده‌ای سفیدرنگ، سبک‌وزن، متخلخل و خنثی است که هیچ‌گونه واکنش شیمیایی نخواهد داشت و از نوعی پلاستیک تهیه شده از استایرن مونومر تولید می‌شود. این ماده با نام‌های دیگری همچون آکاسیف، پلی استایرن انبساطی، استایروفوم، پلاستوفوم و پلی استایرن انبساطی (EPS) نیز شناخته می‌شود و اولین بار توسط ادوارد سیمون در سال ۱۸۳۹ و به شکلی تصادفی کشف شد. این ماده در سه مرحله اصلی پیش انبساط، تثبیت و شکل‌دهی تولید می‌شود و می‌تواند انواع مختلفی همچون یونولیت دیواری، یونولیت فشرده، یونولیت سقفی، یونولیت بسته‌بندی، یونولیت تزریقی و … داشته باشد.
از مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزیت‌های یونولیت‌ها می‌توان به مواردی همچون وزن کم، مقاومت بالا در برابر رطوبت و حرارت و صوت، طول عمر بالا، قابلیت برش و تغییر اندازه، حمل و نقل ساده و … اشاره کرد در حالی که معایبی همچون مقاومت کم در برابر حلال‌های آلی، داشتن قابلیت اشتعال در صورت رنگ‌آمیزی با رنگ‌های روغنی، آسیب زدن به لایه ازن در صورت داشتن کلروفلوروکربن ها و … نیز دارند.
سفال چه ویژگی‌هایی دارد؟
سفال نیز به عنوان یکی از محبوب‌ترین مصالح ساختمانی شناخته می‌شود که در اجرای سقف‌ها و دیوارها به کار می‌رود. آجرهای سفالی از خاک رس و خاک سفالی تولید می‌شوند و به دلیل وزن کم استفاده‌های زیادی دارند. البته این سفال‌ها در دیوارچینی‌هایی که دیوار باربر باشد استفاده نخواهد شد و بیشتری برای پارتیشن‌بندی و اجرای سقف‌ها به کار می‌رود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این سفال‌ها می‌توان به وزن کم، اجرای سریع، عایق دما و حرارت، عایق صدا و … اشاره کرد و معایبی همچون مقاومت کم در برابر فشار و ضربه، نیاز به مصالح بیشتر برای هموارسازی سطح دیوارها و … نیز دارند.
یونولیت بهتر است یا سفال؟
یونولیت و سفال به دلیل داشتن ویژگی‌ها و مشخصات مختلف در سال‌های اخیر همواره در صنعت ساختمان‌سازی مورد توجه زیادی قرار داشته‌اند و مهم‌ترین کاربردها هردو ماده، اجرای سقف ساختمان‌ها است. استفاده از هر کدام از این مواد می‌تواند مزیت‌های متعددی داشته باشد. در پاسخ به این سؤال که برای اجرای سقف ساختمان‌ها یونولیت بهتر است یا سفال باید به نکات و موارد مختلفی توجه داشته که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
-
مقاومت در برابر حرارت و سرما
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های استفاده از مصالح ساختمانی مدرن صرفه‌جویی در مصرف انرژی‌ها است. در حقیقت مصالحی که عایق بهتری در برابر سرما و گرما باشند بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند و می‌توانند ارزش بیشتری داشته باشند. اگرچه آجرهای سفالی می‌توانند عایق مناسبی برای حرارت و سرما باشند اما یونولیت‌ها به دلیل بافت و ساختار پلیمری ویژه‌ای که دارند مقاومت بیشتری داشته و عایق بسیار بهتری هستند.
-
مقاومت در برابر آتش
آتش‌سوزی در ساختمان‌ها از خطرناک‌ترین پدیده‌هایی است که می‌تواند خسارت‌های مالی و جانی متعددی داشته باشد به همین دلیل استفاده از مصالحی که در برابر آتش مقاومت بالایی داشته باشند اهمیت بالایی دارد. هرچند که امروزه یونولیت‌های کندسوز می‌توانند مقاومت بالایی در برابر آتش داشته باشند اما اجرهای سفالی مقاومت بیشتری دارند و امنیت آن‌ها در برابر حریق بیشتر است.
-
صرفه اقتصادی
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای استفاده از مصالح ساختمان صرفه‌جویی در هزینه‌ها است و در این مورد یونولیت‌ها جایگاه ویژه‌تری دارند. در حقیقت یونولیت‌ها از وزن کمتر و ابعاد بزرگ‌تری برخوردارند و هر بلوک یونولیتی می‌تواند مساحت بیشتری از سقف را پوشش دهد و از قیمت کمتری نیز برخوردار است به همین دلیل استفاده از آن‌ها می‌تواند صرفه اقتصادی بالاتری داشته باشد. قیمت یونولیت سقفی تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد اما با توجه به آنکه استفاده از آن سرعت کار را افزایش می‌دهد و نیاز به مصالح دیگر را کاهش می‌دهد می‌تواند بسیار به‌صرفه‌تر از آجرهای سفالی باشد.
-
اجرای راحت تر
یکی دیگر از مهم‌ترین فاکتورهایی که مشخص می‌کند یونولیت بهتر است یا سفال نحوه اجرای آن‌ها است. از آنجایی که یونولیت‌ها از وزن کمتری برخوردارند، قابلیت برش و تغییر اندازه دارند، حمل‌ونقل راحت‌تری دارند و برای اجرا نیاز به مصالح کمتری دارند اجرای بسیار ساده‌تری نسبت به آجرهای سفالی داشته و زمان اجرای آن‌ها نیز کوتاه‌تر خواهد بود.
-
مقاومت در برابر صوت و رطوبت
امروزه ساختمان‌ها به صورت چند طبقه ساخته می‌شوند به گونه‌ای که مرز بین واحدها بسیار کم می‌باشد به همین دلیل عایق‌بندی صوتی ساختمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. یونولیت و آجر سفالی هردو در برابر صوت مقاوم هستند اما یونولیت‌ها به عنوان یک عایق صوتی بسیار بهتر شناخته می‌شوند و می‌توانند عملکرد بهتری در این زمینه داشته باشند. یونولیت‌ها همچنین به عنوان یکی از بهترین عایق‌های رطوبتی شناخته می‌شوند و می‌توانند از نفوذ رطوبت به داخل سازه جلوگیری کنند.
-
نما و زیبایی ظاهری
از نظر زیبایی و نما می‌توان گفت آجرهای سفالی برتری قابل توجهی دارند و می‌توانند جذابیت و زیبایی ظاهری ساختمان را افزایش بدهند در حالی که در صورت استفاده از یونولیت باید از مصالح‌های دیگر به‌عنوان پوشش استفاده شود.
علاوه بر تمامی نکات و پارامترهای گفته شده در انتخاب آجرهای سفالی یا فوم سقفی برای اجرای سقف لازم است که به نکات و پارامترهای دیگری همچون میزان سازگاری با محیط زیست، دستمزدها و هزینه‌های اجرا، مصالح مورد نیاز برای اجرا، طول عمر و ماندگاری مصالح و … توجه داشت.
جمع‌بندی نهایی
یونولیت‌ها و آجرهای سفالی از جمله رایج‌ترین و کاربردی‌ترین مصالح ساختمانی هستند که امروزه در صنعت ساختمان‌سازی کاربردهای ویژه‌ای دارند و نقش پررنگی در کاهش هزینه‌ها، افزایش امنیت، افزایش سرعت ساخت‌وساز، کاهش مصرف مصالح، کاهش مصرف انرژی و … دارند. در پاسخ به سؤال یونولیت بهتر است یا سفال باید عنوان کرد مهم‌ترین فاکتور برای انتخاب یکی از این دو مصالح، نیازهای پروژه است چرا که اگر سازنده در کنار سایر عوامل به زیبایی بنا نیز فکر کند بهتر است از سفال استفاده کند هرچند که هزینه بالایی دارد اما اگر زیبایی مد نظر نیست با توجه به تمامی پارامترهای گفته شده یونولیت بهترین انتخاب است.
