صنعت بسته‌بندی به عنوان یکی از کاربردی‌ترین صنایع جهان شناخته می‌شود و تاریخچه و سابقه بلندمدتی دارد. به صورت کلی بسته‌بندی مناسب علاوه بر بازاریابی بهتر باعث حفظ امنیت و سلامت محصولات می‌شود. از گذشته تاکنون از مواد و ابزارهای مختلفی برای بسته‌بندی محصولات مختلف استفاده می‌شده است اما امروزه نقش یونولیت‌ها از تمامی مواد پررنگ‌تر است و تقریباً یونولیت‌ها بهترین و کاربردی‌ترین ماده برای بسته‌بندی انواع محصولات به شمار می‌روند. این ماده دارای خواص مکانیکی و فیزیکی منحصربه‌فردی است و با توجه به وزن سبک، مقاومت فشاری عالی، مقاومت حرارتی و رطوبتی بی‌نظیر و … بهترین و مناسب‌ترین ماده برای بسته‌بندی هر نوع محصولی است. در ادامه مطلب به بررسی کاربرد یونولیت بسته بندی و اهمیت استفاده از آن پرداخته خواهد شد.
کاربرد یونولیت بسته بندی در شرایط مختلف چیست؟
یونولیت‌ها در حقیقت ماده‌ای سفیدرنگ، سبک، متخلخل و خنثی هستند که هیچ‌گونه واکنش شیمیایی انجام نمی‌دهند. یونولیت از نوعی پلاستیک که از استایرن مونومر به دست می‌آید تشکیل شده است و اولین بار در سال ۱۸۳۹ توسط دانشمندی به نام ادوارد سیمون کشف شد. در اصل یونولیت بسته بندی همانند سایر یونولیت‌های فشرده، بلوک یونولیت ، دیواری و … تولید می‌شود و فقط در مرحله قالب‌گیری متفاوت خواهد بود.
تولید یونولیت‌ها در ۳ مرحله پیش انبساط، تثبیت و شکل‌دهی انجام می‌شود و دانه‌های استایرن با ماده پنتان آغشته شده و در دمای بالاتر از ۹۰ درجه به گرانول یونولیت تبدیل می‌شوند و حجم آنها حدوداً ۵۰ برابر می‌شود. در مرحله تثبیت گرانول یونولیت برای ۶ تا ۱۲ ساعت نگهداری می‌شود و سپس در مرحله آخر به کمک فشار بخار قالب‌گیری می‌شود. یونولیت با نام‌های دیگری همچون آکاسیف، پلاستوفوم، پلی استایرن انبساطی و … شناخته می‌شود
قالب یونولیت بسته بندی
هرچند که ورقه‌های یونولیت و پلاستوفوم را می‌توان در ابعاد و اندازه‌های مختلفی برای بسته‌بندی محصولات مختلف استفاده کرد اما یک بسته‌بندی خوب زمانی می‌تواند مطمئن باشد که هیچ فضایی بین محصولات و قطعات با یونولیت‌ها وجود نداشته باشد به همین دلیل امروزه در بسیاری از صنایع یونولیت‌های بسته‌بندی مطابق شکل و اندازه محصولات تولید می‌شوند.
برای آنکه یونولیت‌های بسته‌بندی در قالب‌های خاص تولید شوند ابتدا طرح و شکل آنها بر روی کاغذ پیاده شده و سپس قالب با استفاده از چوب ساخته شده و سپس به کمک ریخته‌گری قالب اصلی آماده می‌شود و در نهایت مواد اولیه یونولیت در قالب‌ها ریخته شده و متناسب با نوع محصولات در صنایع مختلف تولید می‌شوند. طراحی و آماده‌سازی قالب‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد چرا که اگر قالب به‌دقت تولید نشود هیچ‌گونه کاربردی نخواهد داشت. در مقاله دیگری با عنوان بلوک یونولیت چیست؟ که از سایت مادفوم منتشر شده است می‌توان به اطلاعات جامع و کاملی در مورد بلوک یونولیت دست پیدا کرد.
خواص یونولیت بسته بندی
یونولیت‌ها کاربردهای متعددی در صنایع مختلفی همچون خودروسازی، ساختمان‌سازی، لوازم‌خانگی و … دارند و دلیل کاربردهای متعدد آنها داشتن ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فرد متعدد است. ویژگی‌ها و مشخصاتی که باعث شده‌اند یونولیت‌ها به عنوان بهترین ماده برای بسته‌بندی محصولات مختلف استفاده شوند شامل موارد زیر هستند:
- یونولیت‌ها موادی با درصد جذب آب بسیار پایین هستند و در برابر تغییرات دمایی مقاومت بالایی دارند.
- امکان فشرده‌سازی محصولات را فراهم می‌کند.
- وزن بسیار کمی دارند و تقریباً وزن خاصی به وزن کلی محصولات اضافه نمی‌کنند.
- یونولیت قابلیت بازیافت دارد.
- برش و تغییر اندازه و ابعاد یونولیت‌ها به‌سادگی انجام می‌شود.
- از شکستگی و آسیب محصولات مختلف و فاسد شدن آنها جلوگیری می‌کند.
- یونولیت بسته‌بندی مقاومت بالایی در برابر ضربه و فشار دارد.
کاربرد یونولیت بسته بندی در صنایع مختلف
به جرئت می‌توان ادعا کرد که امروزه از یونولیت‌ها در تمامی صنایع تولیدی استفاده می‌شود و تقریباً یک ماده بدون جایگزین در صنایع به شمار می‌روند. کاربرد یونولیت بسته‌بندی در تعدادی صنایع بسیار چشمگیرتر است که مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند:
بسته بندی محصولات در صنعت لوازم‌خانگی
لوازم‌خانگی از جمله حساس‌ترین و آسیب‌پذیرترین لوازم مورد استفاده در منازل هستند و به همین دلیل بسته‌بندی، حمل‌ونقل و جابجایی آنها اهمیت بسیار زیادی دارد. تلویزیون، یخچال، لباسشویی، ظرف‌شویی، ساعت، لوازم برق آشپزخانه، لوازم شکستنی، ظروف چینی و کریستال و … به‌سادگی و با ضربات آهسته و فشارهای کوچک آسیب و خسارت‌های زیادی خواهند دید به همین دلیل کاربرد یونولیت بسته‌بندی در صنعت لوازم‌خانگی بسیار پررنگ و چشمگیر است. همچنین کارخانه‌های تولید کنند لوازم گرمایشی و سرمایشی نیز از یونولیت‌ها در محصولات خود استفاده می‌کنند و راندمان و بازدهی آنها را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهند.
بسته بندی محصولات در صنایع چوبی
کاربرد یونولیت بسته‌بندی در صنعت چوب نیز اهمیت بالایی دارد. مقاومت بالای این مواد در برابر فشارها و ضربات مختلف می‌تواند در بسته‌بندی محصولاتی همچون مبلمان، میز و صندلی، میز تلویزیون و سایر محصولات چوبی بسیار مؤثر باشد و از وارد شدن آسیب و صدمه به آنها جلوگیری کند. همان‌طور که گفته شد خواص فیزیکی یونولیت مانند مقاومت حرارتی، انعطاف‌پذیری بالا، مقاومت برشی، کششی، خمشی و فشاری، میزان پایین ضریب نفوذ و جذب آب و همچنین مقاومت شیمیایی یونولیت‌ها باعث می‌شود تا که کاربردهای متعددی در صنایع مختلف داشته باشد.
بسته بندی مواد غذایی
می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین کاربردهای یونولیت‌ها بسته‌بندی مواد غذایی است چرا که این ماده هیچ‌گونه ارزش غذایی ندارد و به همین دلیل به هیچ عنوان بستر مناسبی برای رشد قارچ، باکتری‌ها یا هر میکروارگانیسم دیگری نیست و می‌تواند به عنوان یک محافظ مناسب برای مواد غذایی دریایی، میوه‌ها، سبزیجات و … باشد به و تازگی آنها کمک کند.
کاربرد یونولیت بسته‌بندی در سازمان پالایش و انتقال خون
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های انواع یونولیت‌های دیواری، بلوک یونولیت، فشرده و بسته‌بندی مقاومت بالای حرارتی است. این مواد می‌توانند در برابر تغییرات دمایی مقاومت بالایی داشته باشند. انتقال خون و موادی همچون پلاسمای خون از مکانی به مکان دیگر باید در دمای درجه ۳۵- انجام شود. یونولیت‌ها می‌توانند کاربردی‌ترین ابزار برای این کار باشند چرا که علاوه بر حفظ دمای مورد نیاز از وارد شدن آسیب و صدمه به نمونه‌ها و بسته‌ها جلوگیری می‌کند. به صورت کلی یونولیت‌های بسته‌بندی می‌توانند بیش از ۱۰۰ کاربرد داشته باشند و در محافظت از تجهیزات پزشکی ظریف، قطعات الکترونیکی، کالاهای مصرفی الکتریکی، اسباب‌بازی‌ها، محصولات کشاورزی و باغبانی، لوازم‌تحریر، فلزات گران‌بها و … نقش ویژه‌ای داشته باشند.
جمع‌بندی نهایی
یونولیت‌های بسته‌بندی به دلیل داشتن ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی همچون مقاومت در برابر فشار و ضربه، مقاومت در برابر تغییرات دمایی و حرارت، مقاومت در برابر رطوبت و آب، عدم واکنش‌پذیری شیمیایی، وزن بسیار کم، طول عمر بالا، قابلیت بازیافت، امکان برش و تغییر سایز ساده و … می‌توانند کاربردهای متنوعی در بسته‌بندی محصولات از صنایع مختلف داشته باشند. در اصل یونولیت امروزه به عنوان بهترین و کاربردی‌ترین ماده بسته‌بندی شناخته می‌شود.
