یونولیت اولین بار در قرن ۱۹ و در سال ۱۸۳۹ و به شکلی تصادفی کشف شده‌اند اما حدوداً یک قرن بعد تجاری‌سازی شد. با ورود این مواد به بازارهای جهانی انقلاب بزرگی در صنایع مختلف خصوصاً صنعت ساختمان‌سازی و بسته‌بندی به وجود آمد. یونولیت‌ها می‌توانند بر اساس فاکتورهای مختلفی همچون ابعاد و اندازه، نوع کاربرد، میزان اشتعال‌پذیری، میزان چگالی و … به انواع مختلفی تقسیم شوند. یونولیت‌های فشرده در حقیقت نوعی از یونولیت‌ها هستند که چگالی آنها بسیار بیشتر از یونولیت‌های معمولی است. کاربرد یونولیت فشرده با توجه به دانسیته بالای آنها می‌توان خاص و ویژه باشد.
این یونولیت‌ها معمولاً دارای وزن بالایی بوده و در صنایع ساختمان‌سازی، خودروسازی، قالب‌سازی، مجسمه‌سازی و … استفاده می‌شوند. یونولیت فشرده قابلیت‌ها و ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی دارد و امروزه استفاده از آن رواج بالایی پیدا کرده است. در ادامه مطلب به بررسی کامل یونولیت فشرده، ویژگی‌ها و کاربردهای آن پرداخته خواهد شد.
آشنایی با ماهیت یونولیت
یونولیت در اصل به نوعی ماده سفیدرنگ، سبک‌وزن و متخلخل گفته می‌شود که هیچ‌گونه واکنش شیمیایی انجام نمی‌دهد و از یک نوع پلاستیک مخصوص تولید می‌شود و این پلاستیک نیز از استایرن مونومر به دست می‌آید. یونولیت‌ها نام‌های متعددی دارند و در کشورهای مختلف با نام‌هایی همچون آکاسیف، پلی استایرن انبساطی، پلاستوفوم و استایروفوم نیز شناخته می‌شوند. یونولیت‌های معمولی وزن بسیار کمی دارند و بیش از ۹۰ درصد آنها از هوا تشکیل شده اما یونولیت‌های فشرده از وزن بیشتری برخوردار هستند. این ماده در ۳ مرحله اصلی شامل مرحله پیش انبساط، تثبیت و شکل‌دهی تولید می‌شوند.
در مرحله اول مواد اولیه وارد دستگاه اکسپندر شده و با اضافه کردن مواد مختلف حجیم کننده و پف دهنده شنتان و دی‌اکسیدکربن حجم آنها می‌تواند از ۲۰ تا ۵۰ برابر افزایش پیدا کند. در مرحله بعدی گرانول تولید شده وارد مرحله قالب‌گیری شده و با استفاده از فشار بخار آب به بلوک‌های مختلف تبدیل شده و درنهایت خنک می‌شوند و به انبار منتقل می‌شوند. بلوک‌های تولید شده با استفاده از دستگاه CNC یا المنت‌های برقی به بلوک‌هایی با اندازه‌های مختلف و قابل استفاده تبدیل می‌شوند. مقاله‌ای تحت عنوان یونولیت فشرده چیست در سایت مادفوم منتشر شده است که می‌تواند اطلاعات مفیدی در مورد یونولیت‌های فشرده و ویژگی‌های آنها به افراد ارائه کند.
همه چیز درباره یونولیت فشرده
مراحل تولید یونولیت‌های فشرده نیز دقیقاً همانند سایر یونولیت‌ها بوده و مواد اولیه آنها نیز پلی استایرن است. در حقیقت پلی استایرن استفاده شده در تولید این مواد در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد تولید می‌شوند و همین امر موجب می‌شود که دانسیته متفاوتی با یونولیت‌های معمولی داشته باشند. در اصل دانسیته یونولیت فشرده بسیار بیشتر از یونولیت‌های عادی بوده و از ۴۰ تا ۸۰ متغیر است. این یونولیت‌ها در برابر ضربه و فشار مقاومت بسیار خوبی دارند. یونولیت فشرده بر اساس نوع مواد اولیه می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد و درنتیجه از نظر دانسیته و کاربرد نیز متفاوت خواهند بود. از مهم‌ترین موادی که در تولید این یونولیت‌ها استفاده می‌شود می‌توان به پلی استایرن معمولی (GPPS)، پلی استایرن انبساطی (EPS)، پلی استایرن مقاوم (HIPS) و پلی استایرن اکسترود شده (XPS) اشاره کرد.
ویژگی‌های یونولیت فشرده
همان‌طور که گفته شد کاربرد یونولیت فشرده با توجه به ویژگی‌ها و خواص آنها متفاوت از سایر انواع یونولیت است. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های یونولیت‌های فشرده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یونولیت‌های فشرده در برابر تغییرات آب‌وهوا مقاومت بسیار خوبی دارند.
- این یونولیت‌ها با توجه به دارا بودن استاندارد ASTM C578 مقاومت حرارتی بسیار بالایی دارند.
- این یونولیت‌ها عایق الکتریکی بسیار خوبی هستند.
- برای آنکه در برابر آتش مقاوم باشند لازم است که حتماً از مواد مقاوم در برابر آتش برای استفاده از آنها استفاده شود چراکه در برابر آتش واکنش‌پذیر می‌باشند.
- با توجه به آنکه در یونولیت‌های فشرده HCFCs و CFC وجود ندارد لازم است که برای عایق‌کاری آنها از عناصر آلی-کربن، هیدروژن و اکسیژن استفاده می‌شود.
- یونولیت فشرده مقاومت مکانیکی بسیار خوبی دارد و در مقایسه با سایر یونولیت‌ها می‌تواند فشار و بار بیشتری را تحمل کند.
- این ماده در برابر رطوبت و مایعات مقاومت بالایی داشته بو میزان جذب رطوبت بسیار کمی دارد.
- کاملاً خنثی بوده و در برابر محلول‌های قلیایی و نمکی واکنشی نشان نمی‌دهد و از مقاومت شیمیایی بالایی برخوردار است.
- این یونولیت‌ها دارای طول عمر بسیار بالایی هستند و همانند سایر یونولیت‌های دیگر قابلیت بازیافت دارند.
کاربرد یونولیت فشرده
با توجه به آنکه یونولیت‌های فشرده دارای دانسیته بیشتر از ۴۰ هستند کاربردهای متفاوتی نیز در مقایسه با سایر یونولیت‌ها مانند بلوک یونولیت دارند. از جمله مهم‌ترین کاربردهای یونولیت فشرده با دانسیته بالا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده در صنعت خودروسازی
- قابل استفاده در صنعت ساختمان‌سازی
- استفاده در صنعت غذا
- استفاده در صنعت ماکت‌سازی، مجسمه‌سازی، قالب‌سازی و لوازم‌تحریر
- مرمت سازی بناهای تاریخی
- استفاده در صنعت بسته‌بندی و الگوسازی
- دیگر کاربرد یونولیت فشرده استفاده در صنعت عایق‌بندی است
- تولید درب و پنجره‌های ضد سرقت
- استفاده در تولید دیوارهای پیش‌ساخته برای گلخانه‌ها، مرغداری‌ها و سردخانه‌ها
- تولید انواع سقف کاذب، مصالح ساختمانی و …
عوامل مؤثر بر قیمت یونولیت فشرده
ویژگی‌ها و کاربردهای متعدد انواع یونولیت باعث شده است که امروزه برندها و شرکت‌های متعددی در داخل و خارج از کشور در این زمینه فعالیت داشته باشند و یونولیت‌هایی با ویژگی‌ها، خواص و کاربردهای مختلف تولید کنند و این مواد دارای بازار بسیار پویا و فعالی هستند. قیمت یونولیت‌های فشرده همانند سایر انواع یونولیت‌ها می‌توانند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای مختلفی قرار بگیرند که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- همان‌طور که گفته شد یونولیت‌های فشرده دارای دانسیته حداقل ۴۰ می‌باشند اما با توجه به نوع کاربرد آنها می‌توانند در دانسیته‌های مختلفی همچون ۶۰ و ۸۰ نیز تولید می‌شوند. هرچقدر دانسیته یونولیت بیشتر باشد از قیمت بالاتری برخوردار است.
- یونولیت‌های فشرده برخلاف یونولیت‌های معمولی که فقط از استایرن مونومر تولید می‌شوند می‌توانند از مواد اولیه مختلفی ساخته شوند. این یونولیت‌ها از موادی همچون پلی استایرن معمولی (GPPS)، پلی استایرن انبساطی (EPS)، پلی استایرن مقاوم (HIPS) و پلی استایرن اکسترود شده (XPS) تولید می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی دارند و قطعاً می‌توانند قیمت‌های متفاوتی نیز داشته باشند.
- کیفیت مواد اولیه تأثیر بسیار زیادی در کیفیت نهایی محصول، کاربرد یونولیت فشرده و همچنین قیمت آن دارد به همین دلیل لازم است که تاریخ تولید و انقضای مواد اولیه مورد توجه قرار بگیرد.
- یونولیت‌ها با توجه به نوع کاربردی که دارند دارای وزن و ضخامت‌های مختلفی هستند. هرچقدر که وزن و ضخامت یونولیت‌ها بیشتر باشد از قیمت بیشتری نیز برخوردار هستند.
خرید یونولیت فشرده
از آنجایی که شرکت‌های متعددی در زمینه تولید یونولیت‌های فشرده فعالیت می‌کنند قیمت آنها نیز می‌تواند تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی همچون فروشگاه عرضه‌کننده، کیفیت مواد اولیه، میزان دانسیته، ضخامت یونولیت، برند و شرکت تولیدکننده، ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی مانند میزان مقاومت در برابر نفوذ آب، صدا، کیفیت پخت یونولیت، حرارت، تحمل فشار و … قرار بگیرد.
جمع‌بندی نهایی
یونولیت‌های فشرده به‌عنوان نوعی از یونولیت‌های کاربردی شناخته می‌شوند که دانسیته آنها از ۴۰ بیشتر است. کاربرد یونولیت فشرده با دانسیته بالا در صنایع مختلفی همچون خودروسازی، ساختمان‌سازی، مجسمه‌سازی و … باعث شده است که با استقبال خوبی در بازارهای جهانی مواجه شوند. یونولیت‌های فشرده طول عمر بالایی داشته، از وزن بالایی برخوردارند و مقاومت فشار خوبی از خود نشان می‌دهند.
